سهم ایران از بازار جهانی و صادرات سنگ آهن
عمده شرکت های تولید کننده سنگ آهن در ایران که بیش از 65 درصد از تولید داخل را پوشش می دهند عبارتند از : شرکت معدنی و صنعتی چادر ملو و شرکت سنگ آهن گل گهر که هر یک در سال 88 به ترتیب با 9.5 و 7.2 میلیون تن تولید همراه بوده اند .
اگر چه روند تولیدات صنعت معدن و فولاد کشور هنوز تکافوی مصرف داخلی را نمی کند و دور نمای جهانی آن نیز نشان از تهدید جدی در این صنعت نیست ولیکن ریسک قیمت های جهانی و اثرات آن بر صنعت معدن و فلزات داخلی بستگی به عوامل همچون میزان واردات این محصولات از سوی چین و هند ، رونق یا رکود بخش مسکن در آمریکا و چین ، میزان موجودی انبارها ، تغییر در ارزش برابری دلار و یورو ، تغییر نرخ بهره در آمریکا ، اعتصاب کارکری در کشورهایی که تولید کنندگان اصلی فلزات هستند ، چشم انداز اقتصاد جهانی ، میزان و حجم سرمایه گذاری کشورها در این صنایع ، وجود محصول جایگزین برای محصولات و تغییرات غیر قابل پیش بینی دارد .
مروری بر تحولات سنگ آهن
به گزارش بورس ؛ میزان ذخایر زمین شناسی سنگ آهن در دنیا حدود 300 میلیارد تن برآورد شده که بیش از 82 درصد این ذخایر در کشورهای استرالیا ، برزیل ، چین ، روسیه ، قزاقستان واکراین هستند .
در سال 2009 تولید سنگ آهن به حدود 1820 میلیون تن رسیده که نسبت به سال قبل آن با 7 درصد افزایش همراه بوده است . عمده کشورهای تولید کننده سنگ آهن در جهان که بیش از 70 درصد تولید را در اختیار دارند کشورهایی همچون استرالیا ، برزیل و هندوستان می باشند . علاوه بر این طی همین سال حجم صادرات این محصول از طریق آنها حدود 930 میلیون تن گزارش شده است . بطوریکه استرالیا بیش از 90 درصد و برزیل بیش از 80 درصد از حجم تولیدات خود را صادر نموده است .
چین با 628 میلیون تن حجم واردات ، حدود 70 درصد از سهم وارداتی این محصول در دنیا در اختیار دارد همچنین درصد رشد واردات سنگ آهن در سال 2009 با 128 درصد افزایش نسبت به سال 2008 همراه بوده است .
مهمترین شرکت های تأثیر گذار در قیمت گذرای این محصول سه شرکت واقع در کشور های برزیل و استرالیا با نامهای Vale ، Rio Tinto و BHP Billton هستند که به ترتیب حدود 33 درصد ، 19 درصد و 17 درصد از تجارت جهانی این محصول را به خود اختصاص داده اند .
پیش بینی می شود با توجه به افزایش مصرف در حال توسعه با رشد اقتصادی بالا و نیز افزایش مصرف کشور چین (به عنوان شاخص توسعه یافتگی) میزان مصرف سنگ آهن نیز در دنیا افزایش یابد چرا که رشد مصرف سنگ آهن چین سالانه حدود 12 درصد و در سایر کشورها به طور متوسط 3 درصد برآورد شده است . میزان ذخایر این ماده معدنی در ایران نیز در حدود 4.5 میلیارد تن برآورد شده که بیشتر این ذخایر در مناطق مرکزی ، گل گهر و سنگان خراسان هستند بطوریکه هر یک از آنها دارای دو ، یک و یک میلیارد و 200 میلیون تن ذخایر احتمالی هستند .
در سال 88 تولید سنگ آهن در کشور به حدود 25.5 میلیون تن رسیده که نسبت به سال قبل آن با یک درصد افزایش همراه بوده است . عمده شرکت های تولید کننده سنگ آهن در ایران که بیش از 65 درصد از تولید داخل را پوشش می دهند عبارتند از : شرکت معدنی و صنعتی چادر ملو و شرکت سنگ آهن گل گهر که هر یک در سال 88 به ترتیب با 9.5 و 7.2 میلیون تن تولید همراه بوده اند .
در سال 88 سهم ایران از صادرات این محصول حدود 5 میلیون تن بوده که عمده آن توسط شرکت گل گهر تحقق یافته است . همچنین طی همین سال حدود 1.3 میلیون تن سنگ آهن وارد کشور شده که عمده آن از برزیل بوده است .
بر اساس برنامه ایمیدرو ، تا پایان سال 1393 (پایان برنامه پنجم توسعه کشور) ظرفیت سنگ آهن به 42 میلیون تن خواهد رسید که بر اساس همین برنامه برای تولید 37 میلیون تن فولاد خام نیاز به حدود 53 میلیون تن سنگ آهن خواهد بود که می بایست از طریق اجرای سریعتر طرح های توسعه ای و بهره برداری قریب الوقوع آنها در این صنعت تحقق یابد .