در پی داغ شدن فصل مجامع :
تبانی بین شرکت ها و حسابرسان ؟!
بعضاً اتفاقاتی در شرکت های مختلف می افتد که شرکت حاضر است به هر قیمتی این اتفاق ناخوشایند به اطلاع عموم نرسد . این مسئله در مورد شرکتهای بورسی نمود بیشتری دارد که دلیل اصلی آن نیز تأثیر پذیری قیمت سهام شرکتهای بورسی ازاخبار پیرامونشان می باشد .
بعضاً اتفاقاتی در شرکت های مختلف می افتد که شرکت حاضر است به هر قیمتی این اتفاق ناخوشایند به اطلاع عموم نرسد . این مسئله در مورد شرکتهای بورسی نمود بیشتری دارد که دلیل اصلی آن نیز تأثیر پذیری قیمت سهام شرکتهای بورسی ازاخبار پیرامونشان می باشد . در این مورد حرفه حسابرسی ، از با اهمیت ترین حرفه های درگیر با بازار سرمایه و شفافیت آن می باشد به گونه ای که هر چند وقت یکبار اخباری در مورد تبانی بین حسابرسان و شرکت ها از گوشه و کنار بازار به گوش می رسد .
در همین راستا خبر نگار بورس با طرح سوالاتی از چند حسابرس معتمد بورس به بررسی این موضوع پرداخته است که در ذیل می خوانید :
آیا تبانی بین حسابرسان و شرکتها انجام می شود یا خیر ؟
در همین راستا موسی بزرگ اصل یکی از اعضاء هیأت عامل سازمان حسابرسی کشور در جواب سوال صریح خبرنگار بورس نیوز گفت : این که بگوییم چنین چیزی وجود ندارد ، صحت ندارد و اصولاً در هر حرفه ای که مخارج بیشتر از درآمد بشود ، قطعاً با فساد روبه رو خواهیم شد .
وی در ادامه افزود : حسابرسان نیز انسان بوده و مطمئناً عاری از خطا و اشتباه نیستند ولی در کل به خاطر نظارت بیشتر که در بورس وجود دارد ما شاهد تخلفات کمتری هستیم .
اصغر بهنیا از دیگر حسابرسان معتمد بورس در جواب سئوال فوق مسئله را بسیار کلان تر ارزیابی کرد و گفت : در اکثر مشاغل جامعه ای که دروغ و نیرنگ وجود دارد و قطعاً در جامعه حسابرسان نیز شاهد چنین مسئله ای هستیم . البته وی احتمال این تخلف را در بین حسابرسان قدیمی کمتر دانست و افزود : اگر این مسئله وجود داشته باشد بیشتر در بین حسابرسان جدید و با درآمد کم اتفاق می افتد . بهنیا دستمزد حال حاضر حسابرسان را نیز کافی ندانست .
صفاتی از دیگر پاسخگویان به این سئوال بود که در جواب سوال صریح بورس نیوز گفت : در هر حرفه ای امکان وجود چنین مسئله ای هست ولی در حرفه حسابرسی این مسئله در سطح گسترده نبوده و افرادی که به صورت حرفه ای وارد این وادی شده اند و پله های تربیت حرفه ای را به مرور طی کرده اند قطعاً مرتکب چنین تخلفاتی نخواهد شد .
حسابرسان منافع و دستمزد خود را از شرکت ها می گیرند، آیا این مسئله به خودی خود فساد آور نیست؟ آیا بهتر نیست حسابرس از طرف نهاد دیگری برای شرکت ها مشخص شود؟
بهنیا با اشاره به اینکه تقریباً در همه دنیا به همین صورت عمل می شود افزود : این یکی از اشکالات بورس است که بهتر است در این زمینه خود بورس پاسخگو باشد ، ولی طبق قانون شرکتها نمی توانند 4 سال متوالی با یک موسسه حسابرسی کار کنند و این یکی از اهرم های جلوگیری از فساد است که توسط بورس اعمال می شود .
بزرگ اصل نیز در پاسخ به این سئوال گفت : در همه دنیا فرآیند به همین شکل است و حسابرس شرکت را مجمع انتخاب می کند .
وی پیشنهاد انتخاب حسابرسان از طرف نهادی ثالث را رد کرد و افزود : این مسئله هم فسادهای خود را به دنبال دارد و مانند فرآیندهایی که احتیاج به مجوز گرفتن از نهاد دیگری دارند مسئله رانت ها و سفته بازی ها را ایجاد خواهد کرد .
در جواب این سئوال صفاتی مشکلات قانونی را مهم ترین مسئله پیش رو دانست و عنوان کرد : این قانون تجارت ما است که این حق را به صاحبان سهام یک شرکت می دهد تا حسابرس شرکتشان را انتخاب کنند .
چه راهکاری برای از بین بردن یا کاهش این جرم پیشنهاد می کنید ؟ آیا اینکه بورس لیستی از حسابرسان معتمد منتشر می کند که شرکت ها اجازه دارند حسابرس خود را فقط از بین آنها انتخاب کنند را موثر می دانید ؟
بهنیا با اشاره به اینکه در بسیاری از موارد در واقع جرمی اتفاق نمی افتد بلکه حسابرسان به دلیل کتمان اسناد و مدارک توسط مدیران ، قادر به کشف جرائم ارتکابی نیستند افزود : افزایش حقوق حسابداران – سپردن کنترل کیفیت حسابرسی به دست خود جامعه حسابداران رسمی و حذف مناقصه در فرآیند انتخاب حسابرس می تواند در زمینه کاهش جرائم حسابرسان مفید باشد .
صفاتی اعتقاد داشت : اولاً باید این اخلاق در جامعه نهادینه شود که هر کسی حق صحبت راجع به صلاحیت های حرفه ای که در آن تخصصی ندارد را نداشته باشد ، زیرا در بسیاری موارد افراد عادی تعریف جرم و تبانی در حسابرسی را نمی دانند و اظهار نظر می کنند ، دوماً ما در جامعه با کمبود حسابدار و حسابرس رسمی مواجه هستیم به گونه ای که شاید در حال حاضر در حدود 2000 نفر در جامعه حسابداران رسمی که از سال 1380 تشکیل شده است عضویت دارند و سالی 40 الی 50 نفر به آنها اضافه می شود چرا که 60 درصد اعضای این جامعه بالای 55 سال سن دارند و ما در زمینه تربیت نسل بعدی خوب عمل نکرده ایم .
بزرگ اصل نیز مکانیزم فعلی را بد ندانست و افزود : به نظر من در هر حالتی تضمینی در این که جرمی اتفاق نیفتد وجود ندارد . اما ممکن است با بزرگ کردن سازمان های حسابرسی نظارت بر کار حسابرسان بیشتر از پیش انجام شود .
شایان ذکر است در همین زمینه بورس نیوز مصاحبه جامع و کاملی با دکتر هشی از حسابرسان معتمد و خوشنام بورس انجام داده است که به زودی منتشر خواهد شد .