سه مطلب در همين رابطه از روزنامه شرق:
استفاده از معاملات «ددد» ضرورى است
با توجه به سرعت پايين خريد و فروش در بورس، كارگزاران فرصت كافى براى تامين سهام مورد توجه خريداران پيدا نمى كنند، از اين رو استفاده از معاملات «ددد» در بازار بورس ضرورى است. يك كارشناس بورس در خصوص تاثير استفاده از معاملات«ددد» در بورس كشور گفت: معاملات «ددد» امكان خريد سهام عمده را بدون ذكر نام خريداران به كارگزاران داده است و هر كارگزار مى تواند اول تعداد زيادى سهام بخرد و سپس به متقاضيان عرضه كند كه اين امر موجب تسريع در معاملات بورس خواهد شد.غلامرضا سلامى با بيان اينكه استفاده از معاملات «ددد» برخى از مشكلات بورس را حل مى كند، افزود: البته در استفاده از معاملات «ددد» بايد دقت شود كه پس از خريد سهام توسط كارگزاران، اين سهامى به افراد حقيقى و حقوقى عرضه شود و سهام به نام افراد غيرمشخص فروخته نشود.
معاملات «ددد» بازار را توسعه مى دهد
مهر: بدون معاملات «ددد» (توانايى خريد سهام از سوى كارگزار بدون نام خريدار)، كارگزاران قادر به ارائه خدمات لازم به خريداران سهام نيستند. معتمد بازار بورس در خصوص تاثير معاملات «ددد» در بازار بورس كشور، گفت: جلب اعتماد عمومى و ايجاد زمينه هاى لازم براى حضور مردم در بازار سرمايه از اهداف هر دولتى است كه در ايران نيز براى نيل به اين اهداف طرح هايى در بازار بورس كشور اجرا شده است.دكتر عباس هشى با بيان اينكه براى جلب اعتماد عمومى بايد ريسك سرمايه گذارى را كاهش داد، افزود: در سال هاى اخير بازار بورس كشور رشد خوبى داشته و تمايل مردم براى سرمايه گذارى در بورس نسبت به خريد اوراق مشاركت، سپرده هاى بانكى و خريد فيش موبايل بيشتر شده است و سازمان بورس كشور براى حفظ اين اعتماد از يك سال پيش طرح سبد سهام را مورد مطالعه و بررسى قرار داده است.
يكى از مهمترين معضلاتى كه سرمايه گذاران جزء را با مشكل مواجه كرده است بحث تخصيص سهام از طرف كارگزاران است. عدم خريد سهام به نام شخص سرمايه گذار اين امكان را براى كارگزاران فراهم مى آورد كه پس از خريد عمده سهام به تخصيص آن بنابه سليقه و منافع خود پرداخته و امر تخصيص سهام خريدارى شده به سهامداران را بر مبنايى به جز درخواست هاى خريد سرمايه گذاران به انجام رساند.خريد «ددد» و يا بدون نام سهام علاوه بر سود بالا همواره يكى از نگرانى هاى سازمان بورس در رابطه با پرتفوى شخصى كارگزاران بوده است. بنابر قانون بورس، كارگزاران و وابستگان آنها تنها به ميزان درصد خاصى از حجم معاملات خود را مى توانند به نام خود خريد و فروش نمايند.
اين در حالى است كه به دليل سودآورى معامله بر روى سهام صفى عمدتاً كارگزاران را به صورت غيررسمى و پنهانى درگير اين نوع معاملات كرده و سود سرشارى را نصيب ايشان كرده است كه البته سازمان بورس تا به حال توانايى و تمايل كافى براى كنترل اين گونه سرمايه گذارى ها نداشته است.از طرف ديگر معضل موجود در سيستم خريد و فروش سهام در بورس كه به دليل بستر الكترونيكى معاملات است و داراى كندى بى نظيرى در ميان بورس هاى جهان است عملاً سازمان بورس را مجبور كرده است به رغم تضييع حقوق سهامداران توسط كارگزارى ِها، با هدف سرعت بخشيدن انجام معاملات از سيستم ددد استفاده كند.
بديهى است در صورتى كه كارگزاران مجبور به خريد و فروش سهام به نام افراد و براساس كد سهامداراى آنها باشند، حجم معاملات بورس شديداً كاهش يافته و همانند گذشته تنها نزديكان و سرمايه گذاران بزرگ از معاملات روزانه بورس منتفع مى شوند و كمافى السابق سر سرمايه گذاران جزء بورس بى كلاه خواهد ماند. به نظر مى رسد تا زمانى كه تعداد كارگزارى ها به اندازه كافى زياد نشود و تنها به ازاى هر يك ميليون نفر شهروند ايرانى يك شركت كارگزارى در بورس سهام كشور داشته باشيم، نمى توانيم سيستمى براى جلوگيرى از تضييع حقوق سهامداران جزء و متوسط بينديشيم.ارتقاى سيستم الكترونيكى معاملات در بورس سهام كشور و افزايش تعداد كارگزارى ها تنها راه حل هايى هستند كه گرچه براى كارگزاران بورس و مديران منتخب آنها در سازمان بورس خوشايند نيست ليكن مى تواند با جذب كردن سرمايه گذارى در بورس تهران و ارتقاى كيفيت خدمات در اين بازار به اهداف عدالتخواهانه ***** تحقق بخشند.
ايجاد تالارهاى منطقه اى در شهرهاى مختلف كشور و نقاط مختلف شهرهاى بزرگ همانند تهران و نيز ايجاد بستر لازم جهت انجام معاملات به صورت الكترونيكى و از طريق اينترنت نه تنها به احقاق حق سرمايه گذاران در اين بازار كمك مى نمايد بلكه كيفيت و كميت سرمايه گذارى در بورس سهام كشور را به طور قابل ملاحظه اى ارتقا خواهد بخشيد.در اينجا لازم به تاكيد مى دانم در صورتى كه سيستم معاملات ددد از سيستم معاملاتى بورس تهران حذف شود همانند تغييراتى كه در سيستم قيمت گذارى بورس با وضع حجم مبنا اتفاق افتاد، در بورس سهام كشور با يك شوك تازه مواجه شده و به دليل كاهش قابل ملاحظه حجم معاملات نقدشوندگى و روند قيمت يابى در اين بازار را با مشكلات عديده اى مواجه مى كنند.
همان طور كه قبلاً ذكر شد نه تنها به دليل كمى حجم معاملات همچنان سرمايه گذاران از خريد سهام مناسب و جذاب محروم مى مانند بلكه به دليل دور شدن بازار از قيمت هاى تعادلى، سرمايه گذارى در اين بازار با ريسك جديدى مواجه مى شود. همچنين با توجه به وجود حجم مبنا براى تغييرات قيمت در صورت حذف سيستم معاملاتى ددد و كاهش حجم معاملات بورس سهام كشور مجدداً با ركودى شديد مواجه گشته و سهام قيمت و تعادلى خود فاصله معنى دارى خواهند گرفت.