در گفتگو با یک کارشناس بررسی شد
وضعیت بورس درآستانه طرح تحول اقتصادی
زمانی که قیمت یک سهم دو برابر می شود آیا می توان گفت که طرح تحول تاثیرش را گذاشته است؟! علت عدم تاثیر نیز ورود نقدینگی در نیمه اول سال بوده است و همچنین ویژگی دقیقه نودی ما ایرانی هاکه گویا دراین مورد به استقبال نرفته ایم! زمانی که قیمت های سهام به اندازه کافی افت کرد و برای خرید جذاب شد ورود نقدینگی منجر به قطع نوار قرمز بازار خواهد شد آنگاه شاهد جدا شدن صف سهامی که طرح تحول به آن آسیب کمتری زده یا حتی آن را منتفع کرده خواهیم بود.
تحریریه بورس ، پیرو جو منفی شده ایجاد شده در بازار با کیوان پاشایی فعال و تحلیگر بازار سرمایه مصاحبه ای انجام شده که از نظر می گذاریم .
- چرا بازار در نیمه اول امسال رشد غیرمنتظره ای داشت؟
- برای بررسی علل رشد یا نزول بازار باید آنها را دسته بندی کرد. این علل را به سه دسته می توان تقسیم نمود: اصلی،فرعی و ایذایی.
درصعود یا نزول بازار یک یا دوعلت اصلی و تعدادی علت فرعی وجود دارد.علل ایذایی عللی هستند که در سایت ها، روزنامه ها و محاورات به سهو یا به عمد به عنوان دلیل مطرح می شوند و هیچ تاثیری در بازار ندارند.تشخیص و بولد کردن دلیل اصلی رشد یا نزول بازار اولین کاریست که یک فعال بازار باید انجام دهد.ردیف کردن یکسری دلایل که اکثرشان فقط شأن تقویمی دارند هیچ کمکی به سهامداران نمی کند.
از این منظر علت اصلی رشد بازار در نیمه اول سال را ورود جریان پول از خارج کشور به داخل و هدایت آنها به سمت بورس می دانم.البته این پول بر موج انتظارات رشدیِ اولِ سال، سوار شده و باعث موج های بزرگتر شد.البته علل فرعی دیگری نیز وجود دارند که در جای خود به آنها باید پرداخت.
- علت اینکه برخی ازفعالان نتوانستند به میزان رشد شاخص سود کنند را چه می دانید؟
- ورود حجم عظیم پول درنیمه اول امسال موجب یک نوع آشفتگی در بازار شد که روندهای پیشین را برهم زد.عدم آشنایی صاحبان این پول عظیم با بازار سرمایه، باعث تشدید این آشفتگی شد.می دانیم که یکی از مهمترین روشهای کسب سود فعالان بازار استفاده از روندها و عادتهای بازار است.تغییر این روندها باعث سردرگمی فعالان بازار شد.
- آینده بازار را چگونه پیش بینی می نمایید؟
- دو عامل اصلی که در این زمان می توانند در بازار ما نقش بازی کنند عبارتند از:جریان پول و سود شرکتها.جریان پولی که در نیمه اول سال وارد بورس شده بود در اواخر شهریور تغییر جهت داد.برگشت سرمایه سرگردان به بورس مستلزم رکود بازارهای موازیست.دربازار ارز مهمترین مشکل عدم قبول حواله از سوی دبی بود که منجر به خرید فیزیکی دلار توسط تجار و انتقال چمدانی آنها به خارج کشور شده بود.
از چهارشنبه گذشته صرافیهای دبی حواله های ارزی را دوباره به جریان انداخته اند.البته دولت نیز درصدد است تا جایگزین مطمئنی برای دبی پیدا کند.اهمیت ارز به گونه است که به نظر من تا زمانی که بازار ارز تثبیت نشود طرح هدفمندی اجرا نخواهدشد.به جهت تاثیرات تورمی، دولت بعید است که تا پایان سال اجازه افزایش نرخ ارز را بدهد.اما بازار طلا نیز وابسته به قیمت های جهانی و ارز است که انتظار بازده های ویژه را از آن نمی توان داشت.
بازار دیگری که در ایران فعال است بازار ملک و زمین است که آن نیز با توجه به سیاست های دولت بعید است افزایش شدیدی را تجربه نمایدو نهایتا شاهد رکود تورمی خواهد بود.خرید اوراق مشارکت وسرمایه گذاری در بانک نیز مشتری خاص خود را دارد.جمع بندی جریان پول آن که در کوتاه مدت از این جانب بازار تهدید نمی شود.
بنابراین مهمترین عامل موثر بربازاربورس تغییرات سود شرکتهاست که دراین میان طرح تحول موثرترین پارامتر است.به نظر می رسد تا زمانی که ابهام بازار از این جهت برطرف نشود شاهد بازار مثبت مداوم نباشیم.
پس از اعلام افزایش نرخ حامل های انرژی نیز چند هفته صرف رفع ابهام از نحوه حمایت دولت از صنایع مختلف و همچنین صرف چانه زنی صنایع برای اخذ تسهیلات و بازخوردسنجی دولت خواهیم بود که شرایط مناسبی برای رشد بازار را ایجاد نخواهد کرد.دقت کنید که قبض های مصرفی شرکتهای تولیدی دوماه بعد به دست آنها خواهد رسید و تولیدات گرانتر آنها نیز 4-3 ماه دیگر وارد بازار می گردد.
- مگرطرح تحول تاثیرش را بر بازار نگذاشته است؟
- خیر.زمانی که قیمت یک سهم دو برابر می شود آیا می توان گفت که طرح تحول تاثیرش را گذاشته است؟! علت عدم تاثیر نیز ورود نقدینگی در نیمه اول سال بوده است و همچنین ویژگی دقیقه نودی ما ایرانی هاکه گویا دراین مورد به استقبال نرفته ایم!
زمانی که قیمت های سهام به اندازه کافی افت کرد و برای خرید جذاب شد ورود نقدینگی منجر به قطع نوار قرمز بازار خواهد شد آنگاه شاهد جدا شدن صف سهامی که طرح تحول به آن آسیب کمتری زده یا حتی آن را منتفع کرده خواهیم بود.
- چه صنایعی متضرر و چه صنایعی منتفع خواهند شد؟
- برای این کار کافیست به لیست صنایعی که خود دولت به عنوان صنایع آسیب پذیر اعلام کرده است نگاهی بیندازیم؟صنایع سیمان، فولاد، كاشی و سرامیك، چینی و بهداشتی، كاغذ، نان، منسوجات، آلومینیوم، سرب و روی،ریخته گری فلزات غیر آهنی، فروآلیاژها، محصولات لاستیکی و پلاستیکی، شیشه،سرامیک نسوز عایق حرارت،آهک و گچ و آجر، تولید برخی مواد شیمیایی به جز کود و ترکیبات ازت، قند و شكر، روغن و لبنیات دارای بیش از 3% سهم انرژی ستانده(سهم انرژی در هزینه فروش)می باشند.
یه طور کلی طرح هدفمند کردن یارانه ها به سه صورت دیگر نیز بر صنایع تاثیر گذاراست:1- تاثیرحمل و نقل 2- تغییر تقاضا برمحصولات 3- تغییر در سبد هزینه خانوار. مثلا سود آتی برخی از پتروشیمی ها به دلیل تولید بنزین کاسته خواهد شد و یا صنایعی که هزینه حمل و نقل بالایی دارند متحمل زیان خواهند شد.
درصورت تصویب نرخ های مطرح شده، تاثیرات گازوییل و برق بیشتر از بقیه حامل های انرژی خواهد بودو صنایعی که مارجین سود پایین تری دارند بیشترآسیب خواهند دید.
جالب اینجاست که در تحلیلهای بورسی منتشره، برخی از این شرکتهای آسیب پذیر جز شرکتهای منتفع ذکرشده بودند! این مسئله نشانگرضعف تحلیل در بازاربورس ایران است.از سوی دیگرصنعت بانکداری بدون ذکر شرایط، جز صنایع منتفع نامیده می شود.
درصورتی که صنایع ما دچار رکود گردند اخذ وام نیز کاهش می یابد و در این صورت بانکها نیز با یک تاخیر فاز، دچار رکود می گردند.نکته ای که درباره بانکها بسیار اهمیت دارد آنست که پس از طرح تحول درصورتی که تورم سنگین باشد دولت ناچار به افزایش نرخ بهره بانکی برای حفظ نقدینگی در بانکها خواهد بود که این مسئله، پتانسیل رشد سهام بانکها را حفظ می کند لذا افزایش نرخ بهره به عنوان مهمترین عامل در افزایش بهای سهام بانکی باید مورد توجه قرار گیرد.
- آیا توصیه ای برای سهامداران دارید؟
- در این شرایط توصیه به خرید یا فروش سهام کار صحیحی نیست.تنها می توان شرایط آینده را تبیین کرد تا هرشخص، با توجه به ریسک پذیری و شرایط خود اقدام مناسبی را انجام دهد.
تنها توصیه ای که می توانم انجام دهم آنست که سهامداران به جای اتکا به شایعات بازار به روند معاملات و تحلیل خود اتکا کنند این نکته ایست که سهامداران صدرا حتما به آن صحه خواهند گذاشت.خبرها، نقش کاتالیزور را در بازار ایفا می کنند که می توانند اتفاقات را سرعت بخشند یا اینکه حجم پول مصرفی برای اتفاقات را کاهش دهند.به هر حال رصد همیشگی بازار می تواند فرصتهای مناسبی را برای سهامداران ایجاد کند.