وحشت زودگذر، بازار را فرا گرفت
بجز سايپا ديزل(كه به دليل رشد 112 درصدي توليد در سالجاري) و سايپا آذين(كه به دليل افزايش بي سابقه در فروش) كه از فاند قوي و تعديل مثبت درآمد در گزارشات ادواري روبرو هستند،باقي شركتها در صف منفي سازان نماد و شاخص كل... اردو زدند
ارزش معاملات دیروز در بورس اوراق بهادار قريب به 60 میلیارد تومان بود که شاخص کل با ثبت 184 واحد كاهش،يك درصد از ارزش خود را از دست داد و در مرز 18303 واحد متوقف گشت تا بازار سرمایه همچنان در مسیر تنزل و مدار منفي حرکت کند. از عمده دلایل افت و ريزش بازار میتوان به:
1- فشار فروش شركتهاي سرمايه گذاري و ساير نهادهاي مالي كشور نام برد كه سال مالي آنها پايان شهريور ماه بوده و بنابه سابقه تاریخی ،مجبور به شناسايي درآمد حاصل از فروش سرمايه گذاريها و برخورداری از تقسیم سود مناسب در زمان برگزاری مجامع عادي سالیانه و نیز شناسایی و تثبیت عملیات سودآوری خود در طول سال مالی جاری هستند لذا بطور گسترده اقدام به عرضه بخشی از سهام موجود در پرتفوی خود برای تحقق این امر می کنند . از طرفي، شرکت های کارگزاری در روزهای پایانی هر ماه مبادرت به فروش سهام می کنند تا علاوه بر تسویه حساب های اعتباری خود در پایان ماه ، از انتقال بدهی های شرکت در صورت های مالی سال آینده جلوگیری کنند بنابراین با تجمیع این موارد افزایش عرضه سهام در بازار طی روزهای آتی(چهارشنبه)بدیهی به نظر می رسد.
2- بسیاری از سهامداران و فعالان(حقيقي و حقوقي)بازار با در نظر گرفتن تغییرات فصلی بورس و شناسایی سود مطلوب خود در نیمه اول سال جاری، به تصور آنکه روند رشد قیمت سهام شرکت ها و به تبع آن شیب جذب نقدينگي و سرمايه گذاري مردم در بورس اوراق بهادار، در شش ماهه دوم سال و با اجراي طرح آزادسازي يارانه ها ... با رویکردی نزولی و متفاوت مواجه خواهد شد، استراتژي خود را به خروج موقت از بازار و اخذ سياست صبر،تا تثبيت و مشخص شدن اوضاع؛ و به كف رسيدن قيمت سهام در نمادهاي مطرح بازار... تغيير داده اند.
بنابر اين فعالان حرفه اي بازار،همچنان مترصد اثرات تغييرات و نوسانات حاصل از متغيرهاي درونزا و برون زاي بازار بسر خواهند برد و استراتژي جديد خود را بر اساس پارامترها و مولفه هاي جديد بازار تبيين خواهند نمود. بدون شك فعالان حرفه اي بازار زمان مناسب ورود و خروج از بازار را مي دانند و تحولات بازار را بخوبي رصد مي كنند.
در اين رابطه،بسياري از آگاهان بازار در دو هفته گذشته و در اوج قيمتها... به نقد كردن(Liquidity) پرتفوي خود پرداختند تا در روز شنبه(3 مهرماه) به جمع آوري سهامي كه به زير ارزش ذاتي(Intrinsic value) خود نزول پيدا كرده اند،اقدام نمايند.
(البته از امروز شاهد برخي تحركات حرفه اي هاي بازار در جمع آوري سهام ارزشمند در سطوح كف قيمتي بوديم،سهام بانك پارسيان كه با اقبال عرضه قريب الوقوع بيمه پارسيانش در فرابورس روبروست،از جمله سهامي بود كه در بازار امروز توسط حرفه اي هاي شناخته شده بورس جمع آوري گرديد.)
3- نياز به اصلاح قيمتي و تخليه مازاد ارزش(recavery) : بازار هميشه و به تناوب نياز به اصلاح قيمتي(ريكاوري) و تخليه مازاد ارزش ايجاد شده،از ارزش ذاتي دارد. در تحليل هاي پيشين بارها بدين نكته اشاره داشته و سهامداران را از خريد سهام داراي حباب قيمتي ،بر حذر داشته ايم. يكي ديگر از دلايل افت قيمتي سهام در هفته اخير،اصلاح قيمتي لازم در برخي از نمادهاي داراي حباب قيمتي است كه شاهد آن هستيم. برخي از سهام نيز در روزهاي گرم بازار مورد سفته بازي و دستكاري قيمتي مي شوند(نظير فيبر ايران،حمل و نقل پتروشيمي ،بيمه آسيا و ...) كه در چنين شرايطي نياز به بازگشت و اصلاح دارند.
4- ( وحشت بازار) : در چنين فضايي كه بازارها با فشار سنگين عرضه ها روبرو هستند، و بازار هيجاني است ... معمولا موجي از ترس و وحشت بازارهاي مالي را فرا مي گيرد كه به افت قيمتها و شاخص شتاب بيشتري مي بخشد.اين عامل،بيشتر از آنكه دليل و منطق بنيادي داشته باشد... بعنوان يك عامل يا متغير سايكولوژيك(رواني) عمل مي كند و بازارهاي مالي را دچار وحشت مي كند در ادبيات مالي به آن panik گويند.
5- طرح هدفمند کردن یارانه ها و عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص نتایج اجرایی شدن این طرح پس از اتمام ماه جاری، این موضوع را به ذهن متبادر می سازد که جابه جایی سهام در پرتفوی شرکت ها اجتناب ناپذیر است و تا حصول اطمینان از نحوه اجرایی شدن طرح هدفمند کردن یارانه ها در مهر(يا آيان) ماه سال جاری و دریافت نتایج، فعالان بازار به سمت سهم هایی با ریسک کمتر(نظير خدماتي،داروسازي،بانكداري، بيمه،رايانه،صنايع مخابراتي و ...) گرایش داشته باشند.
و اما در ارتباط با تحولات بين المللي و در بازارهاي جهاني ... نفت با 7 سنت كاهش به نرخ 73.73 دلار،طلا با 5.90 دلار افزايش به 1283.4 دلار در هر اونس رسيد. شاخص كالاي جهاني كه به UBS Bloomberg cmci معروف است و از مهمترين معيارهاي ارزيابي بازار كالا(Commodities) بشمار مي آيد.. با 13.77 واحد افزايش به 1385 واحد رسيد تا نشان از بهبود نسبي همراه با شيب ملايم اقتصاد جهاني داشته باشد.
در گروه فلزي ... عليرغم تعديل مثبت درآمد فولادسازان و معدن كاران(نظير گل گهر و چادرملو) در گزارشات 6 ماهه پيش رو،بنابه دلايلي كه در توضيحات بالا بدان اشاره رفت،شاهد ريزش قيمتي كليه نمادهاي اين گروه بوديم. در شرايط و فضاي موجود،كمتر سهمي ميتوان يافت كه از فشار عرضه ها و موج منفي شكل گرفته در بازار ... در امان باشد.
در غياب فولاد خراسان كه براي تعديل 30 درصدي درآمد متوقف گشته است،باقي شركتهاي اين گروه دچار كاهش قيمتي و ثبت اعداد منفي در نرخ پاياني معاملات دیروز بودند. از نمادهاي مطرح اين گروه،فولاد مباركه،فولاد خوزستان،گل گهر،چادرملو،ومعادن،و اميد و ... از كاهش قيمتي و فشار عرضه ها بي نصيب نماندند و روز خوبي را پشت سر ننهادند.
در گروه بانكي ... بجز بانك اقتصاد نوين كه از مزيت عوامل و ارزندگي بنيادين(fundamental) نصيب مي برد،بقيه نمادهاي بانكي افت قيمت و ثيب درصدهايي از منفي را شاهد بودند. از 7 بانك حاضر در بازار ... شاهد غلبه عرضه ها بر تقاضاي بالفعل موجود بوديم كه برتري با كفه عرضه رقم خورد و اين گروه را كه غالبأ از حاشيه امنيت نسبي برخوردار بودند،دچار عقب نشيني از سطوح قيمتي شكل گرفته در هفته هاي گذشته نمود. در اين ميان،بانك صادرات كه از افزايش سرمايه 50 درصدي پيش رو و فاند قوي برخوردار است،انتظارات سهامداران را برآورده نساخت و از سطوح قيمتي قبلي،فاصله بيشتري گرفت. براي فردا كاهش با شيب كم بانكداران(بجز بانك پارسيان) پيش بيني ميشود.
در گروه بيمه گران ... اصلاح قيمتي مورد نياز در اين هفته كارگر افتاد و نمادهايي كه p/e بالاي 10 را در كارنامه خود به ثبت رسانده بودند،به منظور تعادل يافتن در قيمتها و تثبيت(stable) ارزش واقعي خود،دچار كاهش قيمت گشتند. هر 3 شركت بيمه اي(در غياب بيمه دانا)با فشار عرضه ها روبرو بودند كه تا سطوح حمايتي خود عقب نشيني كردند. بيمه البرز تا آستانه 7000 ريال پايين آمد و بيمه دي تا مرز 2500 ريال،ريزش داشت! بيمه آسيا نيز تا رقم 4340 ريال و 4 درصد منفي ... قيمت خورد. براي بازار فردا... انتظار افزايش قيمتي بيمه البرز و دي، ولي براي بيمه آسيا انتظار ريزش تا سطوح پايين تر را داريم.
در گروه رايانه اي ها ... كه امروزها مورد اقبال و توجه بازار و سهامداران خرد و كلان بازار قرار گرفته و از حاشيه امنيت و اطمينان بازار نسبت به اجراي طرح تحول اقتصادي برخوردارند،بجز داده پردازي ايران،بقيه نمادها رشد قيمتي داشتند و از فزوني تقاضا بر عرضه،نصيب بردند. بطوريكه رانفور بيش از 3 درصد رشدقيمت،تجارت الكترونيك پارسيان 4 درصد مثبت و تداوم صف خريد،ايران ارقام 1.71 درصد مثبت ... روبرو بوده و روز خوبي را پشت سر نهادند.تنها نماد عقب مانده اين گروه داده پردازي بود كه با 4 درصد منفي و برجاي گذاشتن صف فروش،به كار خود پايان داد. براي فردا ريزش قيمتي تمام نمادهاي اين گروه به دليل برخورد با سطح مقاومتي،محتمل بنظر مي رسد.
در گروه خودروسازان ... جمع آوري صف فروش و تقاضاي سنگين در برخي از نمادها نظير سايپا ... مانع از ريزش قيمتها و تسليم گشتن طرف تقاضاي بازار در برابر طرف عرضه ها نداشت و نمادهاي مطرح اين گروه جملگي در لاك دفاعي و عقب نشيني تا سطوح حمايتي پايينتر،ادامه يافت. بجز سايپا ديزل(كه به دليل رشد 112 درصدي توليد در سالجاري) و سايپا آذين(كه به دليل افزايش بي سابقه در فروش) كه از فاند قوي و تعديل مثبت درآمد در گزارشات ادواري روبرو هستند،باقي شركتها در صف منفي سازان نماد و شاخص كل... اردو زدند و حتي موج عظيم تقاضا از طرف شركتهايي چون سرمايه گذاري ملي و ... مانع از ريزش شديد قيمتها و برجاي گذاشتن صفهاي فروش،نبود. از بزرگان اين گروه ... ايران خودرو،سايپا،خاور،پارس خودرو و ... اوضاع خوشايندي نداشتند و با كاهش قيمت و ثبت درصدهاي منفي،بازار را ترك كردند. بزودي و با پايان هفته جاري... شاهد هجوم سيل عظيم خريداران(بجز ايران خودرو ديزل) در نمادهاي مطرح اين گروه نظير سايپا خواهيم بود و عرضه هاي سنگين و صفهاي فروش... جابجا خواهند گشت!.
در گروه سيماني ... بجز چند شركت كه به دليل عدم عرضه مناسب در چند ماه اخير و دست نيافتن به ارزش ذاتي،در طرف تقاضا و صف خريد و افزايش قيمتي بسر مي برند(نظير سيمان شاهرود،سيمان فارس،...)، بقيه نمادها دچار ريزش و اصلاح قيمتي گشتند و به سطوح ارزندگي واقعي رجعت نمودند.
در گروه ساختماني ... همانطور كه قبلا ارزش ذاتي بين المللي توسعه ساختمان را 3244 ريال ارزيابي كرده بوديم،شاهد اقبال پايان ناپذير بازار به اين سهم بوديم. هر چند كه اين نماد در آستانه برابر گشتن(Adjust) ارزش جاري با ارزش ذاتي است ولي هنوز جا براي رشد قيمتي دارد. ديگر نمادهاي مطرح اين گروه نظير وساخت،كاهش قيمتي و فزوني عرضه بر تقاضا را شاهد بودند. براي بازار فردا ادامه رشد ثاخت و وساخت را دور از انتظار نمي دانيم.
در گروه پيمانكاران ... و در هيئت سبزجامگان(سود انباشته داران)يعني مپنا،حفاري،رتكو ... كه رهبري هيئت را مپنا بر دوش ميكشد،شاهد افت و كاهش قيمتها بوديم. هر چند كه گروه سبزجامگان از فاند قوي و تعديلات مثبت درآمدي ادواري برخوردارند ولي به دليل بالاتر بودن ارزش جاري نسبت به ارزش ذاتي... نياز به اصلاح قيمت داشتند كه شاهد آن هستيم و دور از انتظار نيست. در هيئت سرخ جامگان(زيان انباشته داران) يعني صدرا،فاذر،فاراك ... كه رهبري گروه را صدرا بر دوش مي كشد،شاهد افتي شديدتر بوديم. ورود برخي حقوقي ها و جمع آوري صف هاي فروش نيز مانع از تشكيل صفهاي مجدد در نماد خصدرا و ... نبود و كفه ترازو بالاخره به نفع عرضه رقم خورد و نمادها در برابر فشار سنگين عرضه ها سر تسليم فرود آوردند. اصلاح قيمتي انتظاري،دليل اصلي ريزش قيمتها در گروه سرخ جامگان بود كه دور از انتظار و غير مترقبه نبود. براي بازار فردا توقف ريزش قيمتها در گروه سبزجامگان،و ادامه ريزش قيمتها در گروه سرخ جامگان را پيش بيني مي كنيم.