كدخبر: ۳۲۵۳۳تاريخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ - ۰۹:۵۱ نسخه چاپي
ارسال به دوستانادامه سریال تحریم ایران
فاز دوم از تحریم چهارم و اثرات بر صنایع بورسی
اگر هم قرار باشد که علاوه بر سرمایه گذاری، فروش تجهیزات و ماشین آلات به ایران نیز ممنوع شود آنگاه در زمینه تجهیزات شرکتهای مخابرات و مپنا نیز مشکلاتی را خواهیم داشت که موضوع چنین بحثی در ماههای آتی چندان مورد توجه نمی باشد.
متأسفانه در ادامه رویکرد غیرسازنده برخی قدرتهایی که خود را قیم جهان می دانند باز هم مشاهده می شود که رویکرد تحریم هنوز در دستور کار قدرتهای خاص قرار دارد.
این قدرتها که «قدرت» بودن آنها را می توان در توان فشار بر دیگران نیز مشاهده نمود هر از گاهی در قدرت نمایی خود گروهی از فشارپذیرترها را نیز با خود همراه می سازند تا به همراه آنها این بار فشار را بر دیگرانی که می خواهند مستقل باشند وارد سازند.
اتحادیه اروپا و تحریم ایران
این بار داستان در اتحادیه اروپا در حال تکرار است و بازوی اروپایی 5+1 که شاید به اندازه امریکا در موضوع تحریم از خود انگیزه و تحرک نشان می داد، این بار جدای از شورای امنیت، دست به اقدامی نسنجیده در عرصه بین الملل زده است.
قصه تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران با رویکردی خصمانه تر و جدی تر این بار در حال تکرار است.
هر چند قطعنامه شورای امنیت بیشتر نقش یک نمایش (به اصطلاح) وحدت جامعه جهانی علیه ایران را ایفا نمود و رویکرد آن نیز تا حد زیادی توسط چین و روسیه تعدیل شد، اما تحریمهای اتحادیه اروپا – و در گام بعدی تحریمهای کنگره امریکا برای همه شرکتهای دنیا!- بیشتر عملگرایانه به موضوعات می نگرند و به دنبال آن هستند تا مطمئن شوند که از میان آنها کسی با ایران مراودات مهم تجاری نداشته باشد، هرچند چین این بار جای همه آنها را پر خواهد نمود و در این میان کشورهایی همچون مالزی نیز وارد خواهند شد. البته هرگز نباید شرکتهای داخلی را بی بهره از این موضوع بدانیم.
طرح یک سوال
سوالی که این نوشته به دنبال پاسخگویی به آن است این که آیا بورس تأثیری از تحریمهای خصمانه تر اتحادیه اروپا خواهد پذیرفت؟
البته لازم به ذکر است که این نوشته چندان به دنبال حرفهای تبلیغاتی و سیاسی نیست و رویکرد اصلی خود را بررسی اقتصادی تحریمها میداند در عین اینکه به ناحق بودن و زیاده خواهانه بودن این تحریمها اعتقاد کامل دارد و امید زیادی به این موضوع وجود دارد که حتی بسیاری از اعضای این اتحادیه نیز بازار جذاب ایران را فدای خیره سری های حاکمان خود نکنند؛ لیکن واقعیت موجود یک سری گزاره است که در تحریم اتحادیه اروپا علیه ایران به آن پرداخته شده است.
تحریم شامل چه مواردی است
اما مواردی که تحریم اتحادیه اروپا شامل آن می شود، به نقل از خبرگزاری فرانسه شامل سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز ایران، مراودات بانکی و بیمه ای با ایران و ...... می شود.
در همین رابطه منابع آگاه، از تلاش اتحادیه اروپا برای ممنوع کردن سرمایه گذاری در ایران و همچنین ممنوع شدن انتقال فناوری ها و تجهیزات جدید به تهران خبر دادند.
کشتیرانی زیر جزر و مد تحریم
موضوع محدودیتهایی برای خطور کشتیرانی ایران و به ویژه (IRISL)مطرح شده است.علاوه بر این محدودیت های بیشتری در زمینه نقل و انتقالات مالی و بیمه های باری دریایی و هوایی ایران اعمال می شود.
در متنی که خبرگزاری AFP آن را منتشر نموده است به این اشاره شده است که برخی از اقدامات به منظور دادن ضمانت اجرایی به قطعنامه های شورای امنیت صورت می گیرد که از آن جمله می توان خبر دیروز یکی از سایتهای داخلی مبنی بر اعلام آمادگی ناوگان دریایی انگلیس در خلیج فارس جهت بازرسی از کشتی های ایرانی اشاره نمود. همچنین اشاره شده است که برخی اقدامات نیز اقدامات اضافه بر قطعنامه شورای امنیت است.
هرچند این موضوع در نشست روز پنجشنبه اعضای اتحادیه اروپا در بروکسل مورد بحث نهایی قرار خواهد گرفت لیکن به نظر می رسد مواردی که در نشست دوشنبه بررسی شده است تا حد زیادی مورد تصویب نشست اصلی در پنجشنبه نیز قرار گیرد.
به هر ترتیب باز هم می توان در مورد مواردی که به اختصار در خبرگزاریها بدان اشاره شده است نتیجه هایی را متصور شد.
آثار اقتصادی تحریم ها بر سرمایه گذاری خارجی
در باب ممنوع شدن سرمایه گذاری در ایران اکنون کشورهای اروپایی مدتها است که سرمایه گذاری جدید در ایران را مد نظر ندارند، از اکثر طرحهای مربوط به نفت و گاز نیز انصراف داده اند و از این رو شاید سرمایه گذاریهای جدید اتحادیه اروپا در کشورمان مدتی است که به موضوعی حل شده برای اقتصاد کشور تبدیل شده است و نبود آن در روند جاری تغییری ایجاد نمی کند.
تنها اگر این بند به کلیه سرمایه گذاری ها تعمیم یابد شاید در طرحهایی همچون خودروسازی در ادامه تعهدات قبلی برای کشور کمی مشکل ساز شود که البته به نظر می رسد چنین موضوعی حداقل در این دور از تحریمها مد نظر نبوده است.
تجهیزات و تحریم
اگر هم قرار باشد که علاوه بر سرمایه گذاری، فروش تجهیزات و ماشین آلات به ایران نیز ممنوع شود آنگاه در زمینه تجهیزات شرکتهای مخابرات و مپنا نیز مشکلاتی را خواهیم داشت که موضوع چنین بحثی در ماههای آتی چندان مورد توجه نمی باشد.
البته در این موضوع توجه به عبارت « ممنوع شدن انتقال فناوری ها و تجهیزات جدید به تهران » باید مورد توجه قرار گیرد و قابل ذکر است که هم اکنون نیز خرید قطعات یدکی و تکنولوژی های روز در حوزه های مورد بحث با دشواری انجام میشود.
بانک و تحریم
در موضوع مراودات بانکی با کشور، شاید بتوان چنین متصور شد که بانکهایی که قبلا مورد توجه اتحادیه اروپا برای مسدود نمودن اموال و قطع همکاری قرار داشته اند بار دیگر مورد توجه قرار گیرند و این احتمال به ذهن خطور میکند که شاید بار دیگر بانکهای دولتی تازه خصوصی شده هدف تحریمها قرار گیرد و یا حداقل از آنها خواسته شود که شعب خود در آن کشورها را تعطیل و یا با محدودیتهایی مواجه سازند.
البته این تنها یک احتمال است و از عبارت عام «محدودیتها در مراودات بانکی» به ذهن خطور می کند. همچنین چنین موضوعی شاید برای گشایش اعتبارات اسنادی و تضامین خارجی برای خریدهای خارجی دشواریهایی بیش از قبل ایجاد نماید.
بیمه و تحریم
در بحث مراودات بیمه ای با کشورمان نیز هماهنگونه که در قطعنامه سازمان ملل نیز ذکر شده است، این موضوع قاعدتا محموله های به مقصد ایران و از مبدا ایران را با مشکلات بیمه ای و افزایش حق بیمه و کاهش رغبت سرمایه گذاران مواجه می سازد که خود موضوع بحث مفصلی است که واحد تحلیل بورس نیوز در آن قطعنامه بدان پرداخته است.
موضوع محدودیتهای خطوط کشتیرانی ایران که به زغم پیش نویس تحریمهای اتحادیه اروپا نقش مهمی در انتقال فناوریهای نظامی و تجهیزات دفاعی و قطعات مربوط به فناوری هسته ای به ایران داشته است و احتمال بازرسیهای بیشتر از این کشتی ها نیز از موارد خطرساز برای مراودات تجاری است.
آنچه اکنون دارای اهمیت زیادی شده است نحوه اعمال محدودیتهای ترددی برای محموله های ایرانی و بازرسی از آنها است که احتمال بروز درگیریهایی در منطقه و نا امن شدن منطقه را به ذهن متبادر می سازد.
همه این موارد در حالی است که روز گذشته رسانه ها از درخواست "کاترین اشتون" وزیر خارجه اتحادیه اروپا برای دیدار با "سعید جلیلی" دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران خبر دادند.
مهمان پرست سخنگوی وزارت خارجه، البته در پاسخ به این تمایل ضمن رد نکردن این درخواست اعلام داشته است که با توجه به اعلام حدود 3 ماه پیش علاقه آنها برای مذاکره با ایران، شاید اکنون کمی فرصتها از دست رفته باشد.