PDA

View Full Version : شُل كن، سفت كن


Homitrade
December 5th, 2004, 17:06
تحولات اقتصاد سياسي بورس اوراق بهادار تهران در ماه گذشته(از اقتصاد ايران)
تحولات اقتصاد سياسي بورس اوراق بهادار تهران در ماه گذشته دو هفته پيش، بختك بورس تهران با مهلت تازه اي كه آژانس بين المللي انرژي هسته اي به دولت ايران داد، كم كم مي رفت كه به فراموشي سپرده شود. سياسيون مي گفتند: "بحث حمله به ايران منتفي است و قرار هم نيست كه پرونده ايران به شوراي امنيت ارسال شود." ولي كسي چه مي داند. با "فنر ريسك آژانس" آن قدر بازي شده است كه ديگر قدرتي در عضله هاي آن ديده نمي شود. به هر حال، پانسيونرهاي بورس تهران ظاهراً با اطمينان بيشتري توانستند سهام را دادوستد كنند. آنها گويي به اين نتيجه رسيده بودند كه "فنر شل" ديگر ترسي ندارد. ولي همراهي اخير اروپا با آمريكا و بيانيه اخير ممكن است مسأله را كمي "سفت" كرده باشد. در اين بين، نگاه ها به انتخابات رياست جمهوري آمريكا و سپس به نهمين انتخابات رياست جمهوري كشورمان دوخته شده است. اما اين بار همه چيز با گذشته متفاوت است. اگر بار ديگر آبادگران حاكم انتخابات شوند، براي نخستين بار طيف يك دست شده "راست"، حاكم دو قوه مجريه و مقننه كشور خواهد بود. گروه آبادگران كه گويي " انگ راست" را نمي پذيرند، احتمالاً شانس اول انتخابات رياست جمهوري سال آينده خواهند بود. آنها از نظر اقتصادي ، تفكّراتي دارند كه به طور كامل با سياست هاي چند سال گذشته متفاوت است. براي مثال، آنها با خصوصي سازي اگر و اما دارند و به سرمايه گذاري خارجي با وسواس نگاه مي كنند. به نظر مي رسد آنها در صورت پيروزي در انتخابات سال آينده، برخلاف روند دو دولت گذشته محمد خاتمي، سراغ اقتصاد مصرفي و وارداتي بروند. البته هنوز كانديداي آبادگران براي انتخابات رياست جمهوري مشخص نشده است، اما احمد توكلي كه چند بار در انتخابات گذشته رياست جمهوري ناكام مانده است، احتمالاً ا ين بار با تكيه بر ابرقدرت آبادگران به ميدان خواهد آمد. علي اكبر ولايتي هم ممكن است با تكيه به همين گروه نامزد شود.
در سوي ديگر ميدان، ميرحسين موسوي، "دولت سالار" معروف دهه 60، جزو نامزدان احتمالي انتخابات سال آينده خواهد بود. او هرچند يك "چپ" شناخته شده است، اما اصلاح طلبان قطعاً "استحاله شده" موسوي را به ميدان خواهند فرستاد. مهندس موسوي اگر نخست وزير دهه 60 ايران باشد، همانند آبادگران براي خصوصي سازي و توسعه بازارهاي مالي، اما و اگر خواهد داشت. ولي اگر اصلاح طلبان، استحاله شده موسوي دولت سالار دهه 60 را به ميدان بفرستند، باز هم مي شود روي تفكّرات او در مورد سرمايه گذاري خارجي و جهاني سازي اقتصاد ايران حساب كرد. او طي چند سال گذشته در مطبوعات سخن فرسايي نكرد، لذا ديدگاه هاي اقتصاديش احتمالاً هنوز موسوي دهه 60 را به ذهن متبادر مي كند. البته گزينه هاي ديگري هم براي انتخابات سال آينده مطرح هستند، اما به نظر مي رسد تفكر غالب هر دو طيف - كه احتمال پيروزي در انتخابات را دارند - همان گونه باشد كه به آن اشاره شد.
ميانه تابستان
موزاييك هاي تابستان امسال، هرچند مثل سال گذشته پاي سهامداران را نسوزاند، ولي آن قدر هم خُنك نبود كه به پانسيونرها اجازه پياده روي بدهد.
درواقع، تابستان امسال بورس دو چهره داشت: يا به آسمان نگاه مي كرد و يا روي زمين دراز مي كشيد. شاخص ها تحت تأثير غني سازي اورانيوم، گاهي به آسمان مي ساييد و گاهي از تابلوهاي قرمز رنگ ساختمان خيابان حافظ، فرو مي ريختند. در اين مدت، اسراييل ايران را به حمله نظامي تهديد كرد، عراق در بحران سوخت، آمريكا تهديد به ارسال پرونده ايران به شوراي امنيت نمود و بارها و بارها پرونده هسته اي ايران به بازي گرفته شد، اما در نهايت، همه چيز به آينده موكول گرديد. هفته اول شهريور ماه با اُفت قيمت ها آغاز شد. هرچند اظهارنظرهاي گوناگون مقامات آمريكايي در مورد پرونده هسته اي ايران، شاخص كل را به شدت به بازي سقوط گرفت، اما در همين شرايط شاخص بورس سر به آسمان هم بلند كرد. در پايان هفته اول شهريور از ميزان تعداد سهام دادوستد شده 26 درصد كاسته شد، ولي بر تعداد خريداران سهام 20 درصد افزوده گرديد. در اين هفته، شاخص كل بورس 362 واحد رشد كرد و شاخص مالي دوباره جنون وار بيش از1600 واحد ترقي نمود. به موازات، شاخص صنعت پس از هفته ها ركود، دوباره جان گرفت و 95 واحد افزايش يافت. البته سازمان خصوصي سازي از بهبود اين شرايط نتوانست بهره برداري كند و فقط 2 ميليون و 662 هزار سهم به بازار عرضه كرد.
بورس آرام گرفت
هفته دوم و سوم شهريور ماه مصادف بود با انتشار اخباري خوش از آژانس انرژي هسته اي. جمهوري خواهان آمريكا و محافظه كاران طرفدار جان كري، اين هفته به داد بورس تهران رسيدند و با ابراز اميدواري نسبت به حل مسأله هسته اي ايران از راه هاي ديپلماتيك، آرامش را دوباره به سهامداران هديه كردند. در هفته دوم و سوم شهريورماه ، به ترتيب 170 ميليون و 682 هزار و 163 ميليون و 561 هزار سهم در بورس تهران دادوستد شد. تعداد خريداران هم در هفته دوم 31 هزار نفر و در هفته سوم 34 هزار نفر بود. شاخص كل در طي هر دو هفته رشد كرد و در نهايت تا روز 18 شهريور ماه به عدد 32/248,13 واحد رسيد.